GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| SBE6007 | NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ | Ders | 1 | 1 | 5.00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
[DersinAmaci]
Nitel araştırma yöntemleri dersi, eğitim araştırmaları arasında giderek yayınlaşan bir araştırma yöntemi olan nitel araştırma tekniklerin katılımcılara tanıtmayı amaçlamaktadır. Eğitim bilimlerinde nitel araştırma yöntemleri, nitel araştırma dizaynı, nitel araştırmada veri toplama ve veri analiz teknikleri uygulamalı olarak ders kapsamında incelenecektir.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi / Görevlileri
Doç. Dr. Erhan YAYLAK
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Pozitivizm ve pozitivizm ötesi paradigmaların temel varsayımlarını tanıyabilme. |
| 2 | Nitel araştırma yöntemleri ile ilgili temel kavramların anlam bilgisi. |
| 3 | Nitel ve nicel araştırma yöntemlerini belirli ölçütlere göre karşılaştırabilme. |
| 4 | Nitel araştırma yaklaşımının özelliklerini ve temel aşamalarını tanıyabilme. |
| 5 | Nitel araştırma süreçlerinde araştırmacının rolünü açıklayabilme. |
| 6 | Nitel araştırmada bilimsel etik ilkeleri tanıyabilme. |
| 7 | Nitel araştırma desenlerini belli ölçütlere göre karşılaştırabilme. |
| 8 | Nitel araştırma tekniklerinin özelliklerini kavrayabilme. |
| 9 | Nitel araştırmada veri analiz süreçlerini kavrayabilme. |
| 10 | Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirliğin sağlanabilmesi için alınabilecek önlemleri sıralayabilme. |
| 11 | Bir problem durumu için nitel bir araştırma önerisi oluşturabilme. |
| 12 | Yüksek lisans tezini nitel araştırma yöntemlerini kullanarak yürütmeye isteklilik. |
| 13 | Nitel araştırmanın eğitimdeki önemini takdir ediş. |
Öğrenim Türü
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Bilimsel araştırma yöntemleri dersini almış olmak.
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Ders iki ana eksen üzerine oturtulmuştur: Kuramsal ve Pratik. Kuramsal eksende öğrencilerden kendilerine verilen metinleri okumaları beklenmektedir. Pratik eksende ise her bir öğrenci yapılacak uygulamalı çalışmada üzerine düşen görevi yapmakla sorumludur. Bu görev, alan çalışması, görüşmelerin deşifresi, kodlanması ve sonuç raporunun yazılması aşamalarından oluşmaktadır.
Dersin İçeriği
Nitel araştırmanın tanımı ve bilimsel araştırma geleneğindeki yeri Nitel araştırmanın özellikleri ve çeşitleri [biyografi (biography), fenemoloji (phenomenology), kuram oluşturma (ground theory), etnografya (ethnography) durum araştırması (case study)] eylem araştırması (action research) Nitel araştırma planlanması Araştırma sorularının oluşturulması Veri toplama yöntemleri. Görüşme Veri toplama yöntemleri. Gözlem Veri toplama yöntemleri. Doküman incelemesi Kalite ve güvenirlilik Veri analizi Nitel araştırma sonuçlarının kullanılması.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Teorik | Uygulama | Laboratuvar |
|---|---|---|---|
| 1 | Dersin işlenişi, süreci, kullanılacak yöntem ve teknikler, yapılacak uygulamalar, ödev, okuma ve değerlendirmeler hakkında bilgi alışverişinde bulunma | MAXQDA nitel veri analiz programı hakkında bilgi verilmesi ve öğrencilerin bilgisayarlarına kurulumunun yapılması | |
| 2 | Paradigmalar hakkında okumaların yapılması | MAXQDA programının arayüzünü tanıma ve yeni proje oluşturma | |
| 3 | Nitel araştırmanın temel özellikleri hakkında okumaların yapılması | Veri setinin (dokümanların) MAXQDA programına aktarılması ve veri setinin düzenlenmesi, tasnif edilmesi | |
| 4 | Nitel araştırma desenleri; Temel nitel araştırma, Doküman inceleme | MAXQDA programında verilerin çözümlenmesi | |
| 5 | Nitel araştırma desenleri; Fenomenoloji (Olgu bilim), Durum çalışması, Araçsal durum çalışması, Çoklu durum çalışması, İç içe geçmiş durum çalışması, Etnografik durum çalışması | MAXQDA ile memolar, sözcüksel arama ve oto-kodlama | |
| 6 | Nitel araştırma desenleri; Anlatı araştırması, Etnografi araştırması, Otoetnografi, Netnografi | MAXQDA ile yaratıcı kodlama ve akıllı kodlama aracını kullanma. | |
| 7 | Nitel araştırma desenleri; Eylem araştırması. | Literatür analizinde ve referans yönetiminde MAXQDA kullanımı. | |
| 8 | Nitel araştırma desenleri; Gömülü teori. | Çözümlenen nitel verilerin MAXQDA programında görsel araçlar kullanılarak kavram haritası oluşturma (MAXMAPS). | |
| 9 | Nitel araştırma desenleri; Boylamsal nitel araştırma, Kültürü analizi, Öğretmen eğitiminde bireysel araştırma (S-STEP). | Çözümlenen nitel verilerin MAXQDA programında görsel araçlar kullanılarak görselleştirilmesi. | |
| 10 | Nitel araştırmada çalışma grubunun seçilmesi (örnekleme) ve veri toplama yöntemleri (görüşme, gözlem, belge analizi). | Çözümlenen nitel verilerin MAXQDA programında tekrar okunması ve gerekli düzenlemelerin yapılması. | |
| 11 | Nitel veri analizi yöntemleri (betimsel analiz, tematik analiz, içerik analizi, nitel kodlama). | Çözümlenen verilerin diğer araştırmacılar tarafından yeniden kodlanması ve kontrol edilmesi. | |
| 12 | Nitel araştırmaların güvenilirlik ve geçerlilik sorunları. | Çözümlenen verilerin diğer araştırmacılar tarafından yeniden kodlanması ve kontrol edilmesi. | |
| 13 | Nitel araştırma raporunun yazımı. | Her araştırmacının yazdığı araştırma raporunu diğer araştırmacılara değerlendirme ve kontrol edilmesi amacıyla paylaşması. Gereken düzenlemelerin yapılması. | |
| 14 | Araştırma önerisinin sunulması. | Araştırma önerisini bir kongrede suncak şekilde sunum araçlarını kullanarak içerik hazırlama (Prezi present vb.). |
Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar
Miles, M., B., Huberman, A., M., & Saldana, J. (2023). Nitel veri analizi. (Akbaba Altun, S., & Ersoy, A. çev. ed.). Anı Yayınları. Silverman, D. (2021). Nitel araştırma nasıl yapılır? İstanbul: Küre Yayınları. Çelebi, M. (2022). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. Creswell, J., W. (2021). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Ankara: Siyasal Kitap. Creswell, J., W. (2019). Nitel araştırmalar için 30 temel beceri. Ankara: Anı Yayıncılık. Given, L., M. (2021). 100 soruda nitel araştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 3 | 3 |
| Final Sınavı | 1 | 6 | 6 |
| Derse Katılım | 14 | 3 | 42 |
| Problem Çözümü | 4 | 2 | 8 |
| Tartışma | 5 | 1 | 5 |
| Soru-Yanıt | 5 | 1 | 5 |
| Takım/Grup Çalışması | 2 | 5 | 10 |
| Rapor Hazırlama | 2 | 8 | 16 |
| Rapor Sunma | 2 | 4 | 8 |
| Makale Kritik Etme | 4 | 5 | 20 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 4 | 4 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 6 | 6 |
| Okuma | 5 | 1 | 5 |
| 3 | 1 | 3 | |
| Toplam İş Yükü (saat) | 141 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| [PC] 1 | [PC] 2 | [PC] 3 | [PC] 4 | [PC] 5 | [PC] 6 | [PC] 7 | [PC] 8 | [PC] 9 | [PC] 10 | [PC] 11 | [PC] 12 | |
| [OC] 1 | 3 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | 5 | 4 | 3 | 4 | 3 |
| [OC] 2 | 3 | 4 | 4 | 3 | 4 | 3 | 4 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 |
| [OC] 3 | 3 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | 3 | 4 | 4 |
| [OC] 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 4 | 5 | 4 | 4 | 5 | 4 |
| [OC] 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 3 | 5 | 4 | 5 | 4 | 3 | 4 | 4 |
| [OC] 6 | 3 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 |
| [OC] 7 | 3 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 |
| [OC] 8 | 3 | 4 | 5 | 4 | 3 | 4 | 4 | 5 | 4 | 3 | 4 | 4 |
| [OC] 9 | 4 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | 3 | 5 | 4 |
| [OC] 10 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | 5 | 4 | 4 | 5 | 4 |
| [OC] 11 | 4 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 3 | 5 | 4 |
| [OC] 12 | 4 | 4 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 3 | 5 | 4 |
| [OC] 13 | 4 | 4 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 3 | 5 | 4 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek