GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| SBE6001B | BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ | Ders | 1 | 1 | 5.00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
[DersinAmaci]
Bilimsel araştırma yöntemleri dersi, öğrencilere bilimsel araştırma sürecinin tüm aşamalarını detaylı bir şekilde öğretmeyi amaçlar. Bu ders sayesinde öğrenciler, bir araştırma sorusunu nasıl tanımlayacakları, veri toplama yöntemlerini nasıl seçecekleri, verileri nasıl analiz edecekleri ve sonuçlarını nasıl yorumlayacakları gibi konularda bilgi ve beceri kazanırlar. Daha detaylı olarak, bu dersin temel amaçları şunlardır: Bilimsel düşünceyi geliştirmek: Öğrencilerin eleştirel düşünme, problem çözme ve mantıksal akıl yürütme becerilerini geliştirmek. Araştırma süreçlerini öğrenmek: Araştırma sorusu oluşturma, hipotez geliştirme, veri toplama, analiz ve sonuçlandırma gibi süreçlerin adımlarını öğrenmek. Farklı araştırma yöntemlerini tanımak: Nicel ve nitel araştırma yöntemleri arasındaki farkları anlamak ve uygun araştırma yöntemini seçebilmek. Bilimsel literatürü etkili bir şekilde kullanmak: Bilimsel makaleleri okuma, değerlendirme ve kaynak gösterme becerilerini kazanmak. Araştırma raporu yazma: Bilimsel bir araştırmanın sonuçlarını etkili bir şekilde sunmak için gerekli olan rapor yazma becerilerini geliştirmek. Araştırma etiği konusunda bilinçlenmek: Bilimsel araştırma yaparken nelere dikkat edilmesi gerektiği, etik kurallar ve bilgi güvenliği gibi konularda bilgi sahibi olmak. Bu ders, öğrencilerin sadece akademik alanda değil, aynı zamanda mesleki hayatlarında da kullanabilecekleri önemli beceriler kazanmalarını sağlar. Bu dersin öğrencilere kazandırdığı beceriler sayesinde öğrenciler: Kendi alanlarında yeni bilgiler üretebilirler. Var olan bilgileri değerlendirebilir ve yeni yorumlar getirebilirler. Problemlere bilimsel yöntemlerle yaklaşabilirler. Karar verirken bilimsel verilere dayanabilirler. Başka araştırmacılarla etkili bir şekilde iletişim kurabilirler.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi / Görevlileri
Doç. Dr. Erhan YAYLAK
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Dersin amacı, içeriği, kaynakları ve işlenişi hakkında bilgi sahibi olma Bilimsel araştırma sürecinin genel yapısını anlama |
| 2 | Bilimsel araştırmanın temel kavramlarını öğrenme Bilimsel yöntemin önemini kavrama |
| 3 | Bilimsel bilgiye nasıl erişileceğini öğrenme Alanyazın taraması yapabilme becerisi kazanma |
| 4 | Araştırma probleminin ne olduğunu anlama Etkili bir araştırma problemi belirleyebilme |
| 5 | Değişken kavramını ve türlerini öğrenme Farklı değişken türlerini tanımlayabilme |
| 6 | Alanyazın derlemesi yapma becerisi kazanma Akademik yazım kurallarını öğrenme ve uygulama |
| 7 | Farklı araştırma desenlerini tanıma Araştırma desenlerinin nasıl seçileceğini anlama |
| 8 | Araştırma yöntemlerini detaylı bir şekilde öğrenme Araştırma yöntemlerinin uygulanmasını anlama |
| 9 | Farklı veri toplama araçlarını tanıma Veri toplama araçlarını etkin bir şekilde kullanabilme |
| 10 | Örnekleme yöntemlerini öğrenme Uygun örnekleme yöntemini seçebilme |
| 11 | Veri analiz yöntemlerini öğrenme Toplanan verileri analiz edebilme |
| 12 | Geçerlik ve güvenirlik kavramlarını anlama Araştırmalarda geçerlik ve güvenirlik sağlamanın yollarını öğrenme |
| 13 | Bilimsel etik ve araştırma etiği kavramlarını öğrenme Etik kurallarını araştırmalarda uygulayabilme |
Öğrenim Türü
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Sosyal bilgiler eğitimi alanında lisans derecesine sahip olmak.
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Not: Bu ders planı genel bir çerçeve olup, öğretim görevlisinin uzmanlık alanına, öğrencilerin seviyesine ve kurumun imkanlarına göre değişiklik gösterebilir. Bu ders planının amacı, öğrencilere bilimsel araştırma sürecinin tüm aşamalarını kapsamlı bir şekilde öğretmek ve onları gelecekteki akademik ve mesleki hayatlarında başarılı olmalarına yardımcı olmaktır. Ek olarak, bu ders planı öğrencilere şu becerileri kazandırmayı hedefler: Kendi kendine öğrenme: Öğrenciler, ders dışında da araştırma yapma ve yeni bilgiler öğrenme becerisi kazanırlar. Kritik düşünme: Öğrenciler, elde ettikleri bilgileri değerlendirme ve sorgulama becerisi kazanırlar. Problem çözme: Öğrenciler, karşılaştıkları sorunlara bilimsel yöntemlerle yaklaşma becerisi kazanırlar. İletişim: Öğrenciler, bilimsel bulgularını etkili bir şekilde sunma ve tartışma becerisi kazanırlar. Bu ders, öğrencilerin bilimsel dünyaya adım atmaları için önemli bir temel oluşturur.
Dersin İçeriği
Dersin amacı, içeriği, kaynaklar ve işlenişin tanıtımı Bilimsel araştırmada temel kavramlar Bilimsel bilgiye erişim (Alanyazın tarama) Araştırma problemi nedir, nasıl belirlenir? Değişken nedir, türleri nelerdir? Alanyazın derleme ve akademik yazım Araştırma desen/yöntemlerine giriş I Araştırma desen/yöntemlerine giriş II Veri toplama araçları Araştırmalarda örnekleme Veri analizi Bilimsel araştırmalarda geçerlik ve güvenirlik Bilimsel etik ve araştırma etiği Araştırma önerilerinin değerlendirilmesi Final sınavı ve ödevlerin teslimi
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Teorik | Uygulama | Laboratuvar |
|---|---|---|---|
| 1 | Dersin işlenişi, süreci, kullanılacak yöntem ve teknikler, yapılacak uygulamalar, ödev, okuma ve değerlendirmeler hakkında bilgi alışverişinde bulunma | ||
| 2 | Bilimsel Araştırmada Temel Kavramlar Bilimsel Araştırma ve Eğitim Araştırmaları Bilimsel Yöntem ve Bilimsel Araştırmanın Nitelikleri Araştırmaların Sınıflandırılması | ||
| 3 | Bilimsel Bilgiye Erişim (Alanyazın Tarama) Kütüphane ve online veri tabanlarında tarama yapma Bilimsel yayınlara erişme | ||
| 4 | Araştırma Problemi Nedir, nasıl Belirlenir? Araştırma Konusu ve Problemi Belirleme Araştırma Amacı ve Araştırma Sorusu Yazma Gerekçe ve Önem Yazma Hipotez Kurma | ||
| 5 | Değişken nedir, türleri nelerdir? Değişkenleri Belirleme ve Sınıflandırma Belirlenen araştırma konu, problem ve alt problemlerinin derste tartışılması ve kesinleştirilmesi. | ||
| 6 | Alanyazın Derleme Bilimsel metinleri okuma ve anlama 4N1K Modeli Alanyazın derleme nasıl yazılır Akademik Yazım APA ve Akademik Metin Organizasyonu | ||
| 7 | Araştırma –Desen/Yöntemlerine Giriş-I Araştırmanın Epistemolojik Temelleri Nicel Araştırmalar | ||
| 8 | Araştırma –Desen/Yöntemlerine Giriş-II Nitel Araştırmalar Karma Araştırmalar | ||
| 9 | Veri Toplama Araçları Gözlem Görüşme Doküman Test ve Ölçek Anket | ||
| 10 | Araştırmalarda Örnekleme Evren-örneklem Örnekleme Teknikleri | ||
| 11 | Veri Analizi Betimsel İstatistik Kestirimsel İstatistik Nitel Veri Analizi | ||
| 12 | Bilimsel Araştırmalarda Geçerlik ve Güvenirlik | ||
| 13 | Bilimsel Etik ve Araştırma Etiği İntihal (Aşırmacılık) Kaynak göstermenin önemi ve anlamı |
Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar
APA. (2022). Amerikan Psikoloji Derneği yayım kılavuzu (7. Baskı) (Çev.Ed. H. Ekşi, Dü., & E. Karadağ). İstanbul: Kaknüs. Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (24. Baskı). Ankara: Pegem Yayınları. Cresswell, J. W. (2017a). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmaların planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi (H. Ekşi çev. ed). İstanbul: Edam. (Çalışmanın orijinali 2011`te yayımlanmıştır.) Cresswell, J. W. (2017b). Karma yöntem araştırmalarına giriş (M. Sözbilir çev. ed.). Ankara: Pegem Akademi. (Çalışmanın orijinali 2014`te yayımlanmıştır.) Christensen, L. B., Johnson, R. B., & Turner, L.A. (2014). Research methods, design, and analysis (12nd. Ed.). London: Pearson. Dinçer, S. (2018). Akademik yazım ve araştırmacılara öneriler. Ankara: Pegem Akademi. Fraenkel, J.R., Wallen, N.E. & Hyun, H. H. (2012). How to design & evaluate research in education (8th Ed.). London: McGraw Hill. Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel. McMillan, J., & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based inquiry (7th ed.). Boston: Pearson. Ocak, M. A .(2010). Bilimsel araştırmalarda alanyazın incelemesi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Özmen, H., Karamustafaoğlu, O. (Edt.) (2019). Eğitimde araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev. Ed. M., Bütün, & S. B., Demir). Ankara: Pegem Akademi. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 3 | 3 |
| Final Sınavı | 1 | 6 | 6 |
| Derse Katılım | 14 | 3 | 42 |
| Problem Çözümü | 4 | 2 | 8 |
| Tartışma | 5 | 1 | 5 |
| Soru-Yanıt | 5 | 1 | 5 |
| Takım/Grup Çalışması | 2 | 5 | 10 |
| Rapor Hazırlama | 2 | 8 | 16 |
| Rapor Sunma | 2 | 4 | 8 |
| Makale Kritik Etme | 4 | 5 | 20 |
| Bireysel Çalışma | 5 | 2 | 10 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 4 | 4 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 6 | 6 |
| Okuma | 5 | 1 | 5 |
| 2 | 1 | 2 | |
| Toplam İş Yükü (saat) | 150 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| [PC] 1 | [PC] 2 | [PC] 3 | [PC] 4 | [PC] 5 | [PC] 6 | [PC] 7 | [PC] 8 | [PC] 9 | [PC] 10 | [PC] 11 | [PC] 12 | |
| [OC] 1 | 4 | 3 | 4 | 3 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 |
| [OC] 2 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | 3 | 5 | 4 |
| [OC] 3 | 3 | 4 | 3 | 4 | 3 | 4 | 4 | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 |
| [OC] 4 | 3 | 5 | 4 | 3 | 3 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| [OC] 5 | 4 | 3 | 4 | 3 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 |
| [OC] 6 | 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 4 | 5 | 5 |
| [OC] 7 | 4 | 4 | 3 | 4 | 3 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | 5 |
| [OC] 8 | 3 | 5 | 4 | 5 | 4 | 5 | 4 | 5 | 4 | 4 | 5 | 5 |
| [OC] 9 | 3 | 4 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 |
| [OC] 10 | 3 | 4 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 |
| [OC] 11 | 3 | 5 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | 5 | 4 | 4 | 5 | 5 |
| [OC] 12 | 3 | 4 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 |
| [OC] 13 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 3 | 5 | 5 | 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek